Nilüfer’in ışık kirliliği ölçüldü

Nilüfer Belediyesi, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şubesi ve Bursa Amatör Astronomi Kulübü, Karaman Dernekler Yerleşkesi’nde Işık Kirliliği konulu panel düzenledi. Doğal hayatı korumak, enerji tasarrufu sağlamak ve şehirlerde daha çok yıldız görebilmek için gerçekleştirilen panel öncesinde basın toplantısı düzenlendi. Basın toplantısında Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Remzi Çınar ile Bursa Amatör Astronomi Kulübü Başkanı İlhan Vardar, Işık Kirliliği Araştırma Projesi kapsamında ortaya çıkan raporu kamuoyuyla paylaştı.

Hava, su ve çevre kirliliği kadar ışık kirliliğinin de önemine dikkat çeken Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey amaçlarının doğal hayatı korumak, enerji tasarrufu sağlamak ve kentte daha çok yıldız görmek için farkındalık yaratmak olduğunu söyledi. Başkan Bozbey, “Nilüfer Belediyesi olarak, yaşanabilir, sağlıklı ve sürdürülebilir bir kentsel çevre için, kentimizde yaşayanları etkileyen çevre sorunlarının belirlenmesi konusunda çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Sorunları belirlemekle kalmayıp, bu sorunlara müdahale yöntemlerinin geliştirilmesi, kirlilik kaynaklarının denetim altına alınması, çevreye ve insan sağlığına olumsuz etkilerinin giderilmesi amacıyla da çaba harcıyoruz. Panelimizin konusu olan Nilüfer'de Işık Kirliliği Araştırma Projesi de, uygulama şekliyle Türkiye’de bir ilk olma özelliği taşıyor. Hava kirliliği havamızı, su kirliliği suyumuzu kirlettiği gibi, ışık kirliliği de iyi aydınlatmamızı kirletmektedir. Amacımız gökyüzünün güzelliğini, tüm doğallığıyla kentlerimizde yaşatabilmek ve Samanyolu’nu dünya gözüyle görebilmek” diye konuştu.

Bilimsel verilerle ışık kirliliğinin çevresel etkilerini de aktaran Bozbey, “2016’da güncellenen bilimsel bir çalışmada, dünya nüfusunun yüzde 83’ünün ışık kirliliği altında yaşadığı belirlenmiştir. Bu oran, Avrupa ve Amerika nüfusu ele alındığında yüzde 99 olarak gerçekleşmektedir. Aynı çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye nüfusun yüzde 97,8’i ışık kirliliği altında yaşamakta ve nüfusun yarısı (yüzde 49,9) Samanyolu’nu hiç görmemektedir. Bu projede, Nilüfer’de gece gökyüzü parlaklığı ölçümleri yapılarak bölgenin ışık kirliliği haritası çıkarıldı ve yanlış aydınlatmadan kaynaklanan enerji kaybı hesaplandı. Işık kirliliği ve kent merkezlerinde gökyüzü parlaklığı ölçümleri konusunda bilgilendirme ve eğitim toplantıları yapıldı” dedi.  

Proje hakkında bilgi veren Bozbey, ışık kirliliği sorununun ekonomik boyutuna da dikkat çekti. Başkan Bozbey, “Proje ortağı kurum ve kuruluşlarda görevli kişilerden 4 grup oluşturuldu, ardışık 6 gecede toplam 171 faklı noktada başucu doğrultusunda ölçümler yapıldı. Tüm veriler, bir Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) programına aktarılarak eş parlaklık eğrileri oluşturuldu. Buradan elde edilen alanlar kullanılarak Nilüfer’deki yanlış aydınlatmadan kaynaklı kaybolan toplam ışık miktarı ve buna karşılık gelen enerji değerleri yani kaybı hesaplandı. Bu çalışma çerçevesinde Nilüfer’de, kaybolan toplam ışık miktarının 101 milyon lümen, ekonomik karşılığının ise 1,75 milyon TL/yıl olduğu saptandı. Nilüfer ölçeğinden dünyaya baktığımızda bu durum, elektrik üretirken tükettiğimiz sınırlı petrol, doğalgaz ve kömür kaynaklarımızın önemli bir kısmının boşa harcandığı anlamına geliyor. Üstelik bu yolla atmosfer de sürekli olarak kirletiliyor” diye konuştu.

“AMAÇ IŞIĞIN DOĞRU YERDE VE DOĞRU ZAMANDA KULLANILMASINI SAĞLAMAK”

TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Başkanı Remzi Çınar da enerjinin önemine dikkat çekti. Remzi Çınar, “ Enerjinin topluma yeterli, sürekli, kaliteli, çevreye zarar vermeyen ve ekonomik gücünü de zorlamayan fiyatlarla temin edilmesi gerektiğini savunuyoruz. Bu çalışmamızın asıl amacı ışığın doğru yerde ve ihtiyaç duyulan miktarda doğru yönde ve doğru zamanda kullanılması için gerçekleştirdik. Bir rapor ortaya çıktı ve Elektrik Mühendisleri Odası olarak kamunun elektrik ihtiyacının karşılanması noktasında yerel kaynakları ön planda kullanmasını arzu ediyoruz. Bunun için iki tane önemli nokta var.  Enerjide verimlilik noktası; bacasız sanayi olarak ifade ettiğimiz dediğimiz bir süreç. Meskenlerde, sanayi kuruluşlarında ve ulaşım araçlarında olmak üzere üç ana çerçevede değerlendiriyoruz. Toplamda yüzde 40’lar seviyesinde verimlilik söz konusu. Enerjide yüzde 70 dışa bağımlı olan bir ülkenin yüzde 40 gibi bacasız sanayisi enerji verimliliğini ve tasarrufu noktasını kullanması gerekiyor” dedi. Bursa Amatör Astronomi Kulübü Başkanı İlhan Vardar da kulüp çalışmaları hakkında bilgi verdi.

Basın toplantısının ardından çözümü olan küresel sorun olarak değerlendirilen Işık Kirliliği Paneli’ne geçildi. Panelde Prof. Dr. Zeki Aslan dünya genelinde yaşanan ışık kirliliğine ülkelerin yaklaşımı ve Türkiye’de ışık kirliliği ile yasal çerçeveyi değerlendirdi. Aydınlatma Tasarımı Gönüllüsü ve aynı zamanda Endüstri Mühendisi olan Emre Güneş de Karanlığı Aramak ve Aydınlatma Tasarımı üzerine sunum gerçekleştirdi. Panelin sonunda ise Doç. Dr. Bülent Aslan da Nilüfer’de Işık Kirliliği Projesi’nin ölçüm ve sonuçlarını açıkladı.